نویسنده‌ای که ملکه احساسات لقب گرفت

Lady Audley's Secret (1)

«مری الیزابت برادون» با نوشتنِ داستان سرگرم‌کننده‌ی «اسرار خانم آدلی» به ملکه‌ی احساسات ادبیات انگلیس شهرت یافت و رمانش پس از ۱۵۰ سال همچنان تجدید چاپ می شود. ویژگی خارق‌العاده رمان «اسرار خانم آدلی» این است که در حین بازگویی قصه‌ای سرگرم کننده، با زیرکی خاصی توانست فروپاشی اخلاقی جامعه سنتی بریتانیا که به تازگی مدرن شده بود را نشان دهد.

نویسنده این داستان با ظرافت تمام توانست سوداگری و پول پرستی مردان و زنان بریتانیا را به تصویر بکشد. قهرمان اصلی قصه «خانم آدلی» زنی زیبا و بسیار دوست‌داشتنی است ولی در ضمن به خاطر فرار از فقر و تبدیل به زن ثروتمند شدن، سه بار در طول داستان ناگزیر می شود نام و شخصیت خود را عوض کند. خانم آدلی که به خاطر پول و موقعیت با یک اشراف‌زاده‌ی مسن ازدواج کرده است قبلاً با نام «لوسی» معلم سرخانه‌ی یک پزشک بوده و قبل از آن نیز با نام « هلن»، همسر مردی بود که وی را تک و تنها در لندن رها کرده و برای ثروتمند شدن به مستعمرات رفته بود.

قصه‌ ای که «مری الیزابت برادون» نوشته است به ظاهر ملودرام جلوه می کند و مملو از شخصیت‌های عاشق پیشه است. داستانی که چاشنی ماجرای پلیسی و حتی ترسناک را نیز در خود دارد. اما « اسرار خانم آدلی» بدون هیچ ادعا توانست مهم‌ترین دغدغه‌های دوران اولیه‌ی مدرنیسم را در بریتانیا با تخیل خویش به ثبت برساند.

ثروتمند شدن سریع جامعه بریتانیا در قرن 19 به خاطر گسترش تسلطش بر مناطق بزگی از جهان به مردم کشور را به شکل ناهنجاری طماع و حریص پول و مصرف ساخته بود. ولع عجیبی در جامعه شکل گرفت برای داشتن پول  و برای به دست آوردنش خیلی از مرام ها و ضابطه های شرافتمندانه را نادیده می گرفتند. میل به پیشرفت و محصور نبودن به موقعیت محدودی که افراد در آن به‌دنیا آمده بودند حرف اول را در تصمیمات اصلی زندگی می زد. میل و امکان خریدِ وسایلی فراتر از مایحتاج اولیه امری حتمی شده بود و همه در حد توان می خواستند به آنها دست یابند.

 رمانِ «اسرار خانم آدلی» از این نظر شاید برای ایرانیان جالب باشد چون از بسیاری جهات، جامعه ما نیز دستخوش تغییرات کمابیش مشابه شده است. در ایران کنونی نیز پول و موقعیت اقتصادی بهتر داشتن، در تمامی  تصمیمات بزرگ زندگی افراد رخنه کرده است. خواندن این رمان شاید بتواند به‌گونه‌ای غیرمستقیم، آینه‌ی از افراط و تفریط‌ها موجود در ایران کنونی باشد.

Mary Elizabeth Braddon

Lady Audley’s Secret

More from ونداد زمانی
اسپینوزا فیلسوف درویش مسلکِ رنسانس
اسپینوزا از متفکرین  قرن ۱۷ میلادی بود. خانواده یهودی اش او را...
Read More