بازگشت معنویت به جهان دلسرد از مذهب و تکنولوژی

header_NEW-AGE-TRAVELLER-WITH-VAN

برای انسان معاصر خیلی راحت است که معجزه و قدرت های جادویی را مسخره کند. اما همین انسان بدبین ضمن آنکه روز به روز از مذاهب رسمی بیشتر فاصله می گیرد ولی به انواع خودساخته و بسیار قدیمی معنویت، علاقه نشان می دهد.

اما نگاه ریشه دار و به هم پیوسته ای که مورخ امریکایی Benjamin Breen از بازگشت جادو به جهان سرشار از تکنولوژی ما دارد بیش از آنکه این پدیده را مذهبی بداند از آن به عنوان « بازگشت احساس شگرف» یاد می کند.

او معتقد است بازار بزرگ علاقه به مصرف داروهای طبیعی و ویتامین ها ( 35 میلیارد دلار در سال)، رغبت افزاینده به یوگا و مدیتیشن و ایجاد انواع  فرقه های عجیب و غریب، همگی نشان از آن دارند که بشر می خواهد بخشی از معنویتی که توسط مذاهب و تکنولوژی از بشر محروم شده است را به تمدن انسانی برگرداند.

چرخش جدی به نوعی از « New Age » که از دهه 60 در امریکا و اروپا در بین نسل جوان شیوع یافت در حقیقت نوعی از ترکیب انواع افکار فرا مادی بود که ریشه اش را می شود هم در فلسفه کهنسال بودیسم، هندوئیسم، صوفی گری و ادیان بسیار قدیمی تر از مذاهب دره نیل سراغ گرفت.

به نظر Benjamin Breen همه تلاش متفکرین قرن 19 به بعد نظیر نیچه در این نهفته بود که بشر به قدرتی دست یافته است که می خواهد هر پدیده ای را اندازه گیری کند و به همین دلیل دست رد به وجود نیروها و اعتقاداتی زد که خود را بیکران و غیرقابل اندازه گیری بشری می دانسته است. اما در کنار طرد مذاهب مطلق گرا اندیشمندی مثل Max Weber به طور مشخص عنوان کرده است که بشر « دلزده از مادیات» و معنویتی است که توسط ذره بین علم و قدرت طلبی مذاهب، منفی جلوه داده شده است.

او به عنوان یک مورخ، مشابهتی را مطرح می کند که ایده های جادوگرایانه و فرقه ای همواره در طول تاریخ اجتماعی بشر در مقابل مذاهب بسیار قدرتمند و رسمی در جوامع وجود داشته اند. اعتقادات معنوی که ضمن دلبستگی به نوعی از سکولاریسم و پرستش طبیعت، همچنان به احساسات معنوی نیز گرایش داشتند. در خود کشور ما نیز بازگشت مجدد به صوفی گری، محفل های درویشی، فرقه های کیهانی و بسیاری از اعتقادان تلفیقی منطقه حتی بازگشت به ایین زرتشتی را شاهد هستیم.

 

Into the mystic – Benjamin Breen

https://aeon.co/essays/will-new-age-ideas-help-us-in-the-high-tech-future

 

 

More from ونداد زمانی
از آژانس شیشه ای تا طبقه حساس
در نگاه اول، فیلم « طبقه حساس» کمدی خوبی است که رضا عطاران...
Read More