در بسیاری از فرهنگ های سنتی، بخصوص سرزمین هایی که به درویش مسلکی، ساده زیستی و خاکی بودن بها می دهند چشم دوختن به فردی که با وی صحبت می کنند را توصیه نمی کنند. در ایران نیز تا همین چند ده سال پیش، حجب و حیا و سر و نگاه را پایین نگه داشتن، نشانه نجابت و احترام بود.
مشکل یا تناقض از اینجا شروع می شود که در بسیاری از این جوامع شیوه زندگی و آشنایی و حتی تعریف شخصیت آدمها عوض شده است. اما افراد و بخصوص مردان، هنوز وقتی نوبت به چشم در چشم دوختن با یک فرد دیگر می شود، به لاک قدیمی و سنتی پناه می برند و چشمان شان را مهار و پنهان می کنند.
حجب و حیا، ساده زیستی و حتی فقیر بودن حتی در بین نسل تحصیلکرده و روشنفکر ما نیز تا همین اواخر شیک بود. اما این روزها اگر وضع مالی ات روبراه نباشد معنی اش این است که هوش و استعداد و شخصیت اجتماعی متعادلی ندارید.
برای همین اجازه دهید ضمن احترام به رفتار و تربیت قدیمی، نگاهی به خاصیت ها و قدرت نگاه مستقیم و چشم دوختن داشته باشیم.
از نظر علمی می گویند جنین انسان اگر در مراحل اولیه بسته شدن نطفه با مقدار بیشتری از هورمون تستوسترون تماس داشته باشد از قابلیت اجتماعی کمتری برخوردار است و از همان کودکی جرئت کمتری برای چشم در چشم دوختن و اجتماعی بودن از خود نشان می دهد.
برای همین مردان بیشتر از زنان از این مسئله رنج می برند چون تستوسترون از همان دوران جنینی تا بعد، در بدن شان وجود دارد. چشمان شان حتی در بزرگ سالی نیز از روبرو شدن و چشم دوختن، گریزان هستند.
تنها مورد استثنا مردان آلفا هستند که به خاطر تستوسترون بالا در بدن شان، میل رقابت، مطرح شدن، قدرتمند شدن، مدیریت و تسلط بیشتری در آنها وجود دارندت.
البته بخشی از این احساس خاکی بودن، احترام و سر به زیر بودن ناشی از تربیت سنتی است. تربیتی که در آن غرور و حتی برای مثال ثروتمند بودن زیاد پسندیده نبود. هر چند در طی چند دهه گذشته خیلی از اجتماعات سنتی از این مرحله عملاً عبور کرده اند و برای مثال اگر وضع مالی روبراه نداشته باشند از احترام و منزلت خیلی کمتر از سابق برخوردارند ولی مردان همچنان ترجیح می دهند چشم در چشم دوست و همکار و مشتری و بخصوص جنس مقابل ندوزند.
اما تجربه زندگی معاصر و زندگی شهرنشینی که مدام توام است با روبرو شدن و آشنایی مداوم با افراد غریبه، نگاه مستقیم به فرد مقابل:
متکی به نفس بودن و اعتماد به خود را به نمایش می گذارد.
مهربانی و صمیمی بودن را به رخ می کشد
حس احترام، توانایی، دانش و تخصص بیشتر داشتن را در فرد مقابل ایجاد می کند
نشان دهنده ثبات روحی و شخصیتی فرد خواهد بود
چشم دوختن در چشم دیگران نه فقط انرژی و حس خوب و گرمی از شما بروز می دهد بلکه با نگاه داشتن توجه و نگاه به فرد مقابل، احساس توجهی را می دهد که این روزها همه تشنه آن هستند.
سرعت و مشغله زندگی و داشتن جمع وسیعی از افراد در حلقه زندگی اجتماعی، کنجکاوی و توجه به فرد جدید و غریبه را به شدت کاهش می دهد. برای همین خیلی ها به این حس می رسند که به خوبی شنیده نمی شوند یا به خوبی درک نمی شوند.
چشم دوختن با وقار و متمرکز به فرد دیگر، نیاز طرف مقابل برای کسب توجه و شنیده شدن را کاهش می دهد و برای همین همه احساس خوبی نسبت به فردی که با دقت بیشتری می نگرد پیدا می کنند.
پس ضمن احترام به تربیت سنتی و احترام به دیگران از طریق سر به زیر نشان دادن خود، اگر در محوطه و فرصت ابراز وجود هستید از چشم دوختن در حین مراوده نیز غافل نباشید.
ادامه دارد
The Importance of Eye Contact