یک نظریه سیاسی در اواخر قرن ۲۰ داشت گسترش پیدا می کرد که مشکل اصلی بشر، قدرت بیش از حد حکومتها است. به نوعی زمزمه هایی شروع شد که وقتش رسیده است نهاد حکومتی کمرنگ شوند و بزرگ-شهرهای جهان، جای شان را بگیرند و…
دو نظریه پرداز فرانسوی و آلمانی ( Jean-Marie Guéhenno و Kenichi Ohmae ) این ادعای سیاسی را با دقت بیشتری توسعه دادند چون فکر می کردند اقتصاد در سیاره ما تبدیل به یک بازار جهانی شده است و طبیعتا نمی تواند حکومت ها و محدودیت های شان را تحمل کند.
حمایت کشورهای قدرتمند از گسترش اولیه اسلام سیاسی و رشد خشم و انتقام تروریستی شان، هم بودجه های امنیتی و نظامی همه کشورهای جهان را چندین برابر ساخت و هم تجسس و کنترل رفتار روزانه همه بشر در دستور کار حکومتها قرار گرفت. حکومت ها دوباره تسلط قدیمی شان را بازیافتند.
پیامدهای حمله تروریستی ۹/۱۱ ، بهانه قابل قبولی برای حکومت های دنیا فراهم کرد تا تاکید کنند که داشتن حکومت و ارتش و کنترل شهروندان، به نفع امنیت خود مردم است.
برای همین متاسفانه حکومت اسلامی ایران و بقیه حکومت های بازار سیاهی، نظیر سوریه و کره شمالی با وجود اینکه کشورهای شان در حال ویرانی کامل است و با وجود بدترین مدیریت استبدادی، همچنان نظام شان حفظ می شود.
حالا تا چه مدت بتوانند این سیاست برای شان سودآور باشد معلوم نیست چون دوباره زمزمه های غیرمفید بودن نقش حکومت ها شنیده می شود.
شهرهای بزرگ کارمندان مورد نیازش را از هر جای جهان می گیرند. صدها میلیون مهاجر دنیا در حال تجربه یک نوع هویت جدید هستند که ضرورتا منافع شان محدود به یک کشور نیست. اقتصاد و بازار فروش کالاهای جهان با سرعتی وسیع دارد از طریق اینترنت که مرزی برای خودش قائل نیست کار می کند. اقتصاد اینترنتی شدیدا مخالف تعرفه ها و محدودیت ها و کنترل حکومت ها است.
به نظر می رسد رشد اقتصاد و معیشت جهانی دارد دوباره ورق را برمی گرداند و ترس از تروریسم، خریدار ندارد. شاید به همین دلیل، دوره حکومت های اسلامی خشن و بی قانون، قراراست به سر آید. شاید بی دلیل نیست که اتحادیه اروپا نیز نمی خواهد از حکومت اسلامی حمایت کند. شاید دوران استبداد اسلامی به سر آمده است.
Return of the city-state
https://aeon.co/essays/the-end-of-a-world-of-nation-states-may-be-upon-us
The demise of the nation state
https://www.theguardian.com/news/2018/apr/05/demise-of-the-nation-state-rana-dasgupta