چرا دوست داریم فیلم‌های ترسناک ببینیم

ترس یکی از قدیمی ترین احساسات بشری است. یک نوع زنگ خطر غریزی که موجود زنده را وا می دارد متوجه حفظ جان خودش باشد. ولی چرا خودمان را با دیدن فیلم های دلهره آور می ترسانیم؟

جدیدترین نظریه در این زمینه می گوید انسانها با قرار گرفتن در موقعیت ترسناکی که یک فیلم ایجاد می کند به خودشان فرصت می دهند تشویش، نگرانی و ترس را در یک محیط امن، تجربه کنند. به عبارت دیگر، بشر احساسِ ترس از جان را  در خودش ایجاد می کند بدون اینکه عملاً خطری تهدیدش کند.

بسیاری از افراد با ایجاد حس تشویش و اضطراب و روبرو شدن با خطرات ساختگی درون فیلم ها، سقف تحمل شان را بالا می برند.

بعضی روانکاوان به  نظریه فروید تکیه می کنند که بشر موقع تولد دچار یک شوک و اضطراب شدید می شود که از آن با نام  Infantile anxiety یاد کرده است.

از نظر فروید، ریشه همه نگرانی های بشر، از اضطراب ناشی از لحظه تولد است. نوزاد در دقایق قبل و بعد از تولد به شدت دچار یک شوک می شود. تنهایی ناشی از جدا شدن از مادر، تجربه قرار گرفتن در تاریکی بعد از تولد  و روبرو شدن با سکوت برایش  نگران کننده است. این سه موقعیت نگران کننده در اغلب فیلم های ترسناک وجود دارند.

یک نظریه دیگر برای لذت بردن از فیلم های ترسناک می گوید آدمها خود را در معرض تنش و ترسی قرار می دهند که پایانی مطبوع دارد. به طور مثال آدم شرور و بدجنس در پایان فیلم تنبیه می شود یا راز عجیب و ترسناک درون فیلم، آشکار می شود و یک ترسِ بی دلیل و مرموز، با یک جواب، قابل فهم و واقعی می شود.

از دید یک روانشناس دیگر Dolf Zillman که نظریه « انتقال هیجان»  Excitation Transfer theory را معرفی کرده است دیدن  فیلم ترسناک باعث می شود که همه انرژی منفی و ناراحتی که در وجودمان انباشته شده است را به دور بیفکنیم یا کاهش دهیم.

در کنار همه شگردهای روحی و روانی که نشان می دهد بشر چه منفعتی از دیدن فیلم ترسناک می برد یک نظریه هم وجود دارد به نام Lingering Effectsکه تاثیرات منفی فیلم های ترسناک را گوشزد می کند.
در درجه اول، فیلم های ترسناک و خشونت آمیز می گویند که قتل و جنایت یک راه حل است. دوم اینکه صحنه های ترسناک در بخش قدیمی تر مغز  amygdala که مرکز احساسات و هیجانات هستند آرشیو می شوند.

تحقیقات نشان داده است قسمت های ترسناک و شوکه کننده در این نوع فیلم ها، کمابیش می توانند شبیه اتفاقات واقعی از خود تأثیر منفی بر جای بگذارند.

More from ماهان طباطبایی
نظر ارسطو و بقراط در باره رابطه ریش و اسپرم
شکی نیست که یونان باستان یکی از موثرترین دوره های رشد فکری بشر...
Read More