در انگلیسی یک کلمه مشخص وجود دارد به نام Transcendent که برگردان راحت و قطعی در فارسی ندارد ولی معنای عمومی اش به وجد آمدن و از خود بیخود شدن می باشد.
دعا و نیایش و رقص و سرود، از هزاران سال قبل، به بشر این فرصت را می داد که خودش را وارد یک محوطه جدید از احساس و تخیل بسازد که حاصلش یک تجربه معنوی یا روحانی بود.
افراد با رسیدن به یک مرحله روحی و عاطفی خاص، می توانستند سرشار از امید و اطمینان شوند. احساس شجاعت کنند، نترسند و برای لحظاتی از نگرانی های کوچک روزمره فاصله بگیرند.
در بسیاری از قبایل اولیه، یک ریش سفید یا جادوگر وجود داشت که یاد گرفته بود به کمک مصرف بعضی گیاهان یا حرکات رقص مانند، هر بار که بخواهد وارد این حس و حال شود تا مثلا محل تردد گله های بزرگ شکار را حدس بزند یا بیماری را از تن افراد مریض قبیله خارج سازد . خیلی از روسای قبایل قدیم، تصمیمات مربوط به جنگ و صلح را در این حالت کسب می کردند.
زیگموند فروید نگاه مثبتی به این حالت و رفتار اشخاص نداشت و معتقد بود غرق شدن آدمها در اقیانوس احساسات، در حقیقت، خاطرات عصبی به یاد مانده از دوران زندگی جنینی است. او حتی فکر می کرد که این نوع رفتار از نشانه های زوال مغز و دیوانگی است.
روانشناسی معاصر ولی با تحقیقاتی که انجام داده است این احساسِ جدا شدن از دنیای روزمره، از خود بیخود شدن و پیوستن به یک هویت عمومی تر را، مثبت و مفید تشخیص داده است.
تیم تحقیقاتی روانشناس امریکایی David Yaden حتی به این نتیجه رسیدند که به دست آوردن لحظات ناب معنوی، تاثیر عمیقی بر هویت روانی هر فرد دارد. ویژگی اصلی لحظات ناب این است که فرد خودش را در میان واقعیت بزرگتری از هستی می بیند. عصب شناسان متوجه شدند وقتی یک فرد دچار نوعی احساس وجد و نشاط و درهم پیوستن با جهان می شود قادر به تشخیص موقعیت فردی خودش با دنیای پیرامون نیست.
این اتفاق یعنی تعادل بین فرد و فضای اطرافش، بر عهده the posterior superior parietal lobe می باشد که در بخش عقب مغز قرار دارد. به عبارت دقیق تر، در حین تجربه معنوی و روحانی، مقدار ترافیک یاخته های عصبی در این بخش از مغز کاهش می یابد. برای همین، به خاطر مختل شدن این قسمت مغز، افراد حس جدایی از محیط اطراف پیدا می کنند و نوعی غرق شدن در عوالم هستی را تجربه می کنند.
تحقیقات نشان داده است عین همین تاثیر را می توان با ماده psilocybin که داخل قارچ های مخدر وجود دارد نیز کسب کرد. نتیجه گیری اساسی اینکه اغلب انسانها، این لحظات معنوی را تجربه می کنند حتی اگر دیدن یک منظره خارق العاده باشد یا یک ماده مخدر یا یک باور مذهبی…
مقاله مرجع
What a ‘Transcendent Experience’ Really Means
http://nymag.com/scienceofus/article/what-a-transcendent-experience-really-means.html
Emily Esfahani Smith is a writer and author in Washington, D.C. The story of Janeen Delaney appears in Smith’s book The Power of Meaning: Crafting a Life that Matters.
