خدایان یونانی و بیخوابی انسان مدرن

header_Essay-Night_and_Sleep_-_Evelyn_de_Morgan__1878_

قبل از اینکه کمی دقیق تر، به مشکل بدخوابی و کم خوابی انسان معاصر بپردازیم اجازه دهید نگاهی داشته باشیم به تعریف و حالتی که خواب برای انسان دنیای قدیم داشت.

در تصویر بالا الهه شب و خواب « Nyx» را می بینید که به همراه پسرش « هیپنوس» بر فراز تمدن انسانی در پرواز هستند و با پاشیدن گل های زیبای آرامبخش، بر شب و خواب بشر حکمفرمایی می کنند.

خواب در دنیای قدیم یک تجربه عاطفی و شخصی بود. برای همین این الهه خواب و پسرش خصوصیات شخصی دارند. مادر بدذات و حیله گر است تا آنجا که زئوس هم از او می ترسد. او الهه تاریکی و از خدایان دنیای زیرزمینی است. پسرش  Hypnos»  موجودی است بدون جنسیت که همیشه بین خواب و بیداری است.

الهه خواب و پسرش نگهبان چرخش شب و روز هستند و تضمین کننده یک خواب آرام و دوست داشتنی برای آحاد بشر … متاسفانه  به نظر می رسد این دو موجود نمادین از حوالی 100 سال پیش، از زندگی بشر کنار گذاشته شده اند. از آن موقع نگاه و رفتار انسان به خواب عوض شده است. تشویش و همهمه ناشی از تغییرات سریع زندگی، جابجایی وسیع مردم از روستا به شهر و شروع یک زندگی مردد و نامطمئن، به آرامی به دنیای شبانه انسان خزیده است.

نگرانی و تشویش از همه اتقاقات سریعی که ممکن است « فردا» برای هر فرد ایجاد شود خواب را و احساس آسایش و استراحت و فرصت بازبینی آرام رویداد روز را از بشر ربود.

شب ها در دنیای معاصر حتی تاریک هم نیستند و نورهای مصنوعی تا صبح در هر گوشه  شهر و روستا روشن است. آرامش و سکون نه تنها از روزها رخت بر بسته است بلکه شب های بشر را نیز آلوده خود کرده است.

این روزها، بیش از 30 درصد بشر با خواب شبانه اش مشکل دارد. بی خوابی، سبک خوابی، کوتاه و نامرتب خوابیدن و تکیه بیش از حد به مواد شیمیایی خواب آور، نظم شبانه ایی که توسط الهه خواب برقرار می شد را کاملا شکسته است.

این روزها قهوه و نفت بیشترین تقاضا برای مصرف پیدا کرده اند. بشر به طور  بسیار حریص، به مصرف کننده انرژی به شکل های مختلف تبدیل شده است. به همان اندازه که زمین آلوده تر می شود قلب های بشر نیز از صدمات بی خوابی خسته تر می شود.

بخش بزرگی از انسانها به قرص های خواب آور پناه می برند که نقش اصلی شان، گول زدن موقت بدن بشر است و مشکل بیخوابی و بدخوابی هرگز با تغییر مداوم قرص ها و افزایش شان حل نمی شود. قرص های خواب در حقیقت قرار است بدن ما را با سم های شیمیایی آنقدر مسموم کنند که منگ شویم. بهای این مسمومیت تهیه شده توسط کمپانی های دارویی را باید جگر و کلیه و ساختمان هورمونی و عصبی مغز ما بپردازند. مهم تر از همه آنکه به این باور و اعتقاد می رسیم که خودمان دیگر قادر به خوابیدن نیستیم.

شاید بی دلیل نبود که الهه مرگ یونان  تاناتوس برادر هیپنوس بود. یک رابطه قدیمی و یک تشخیص قدیمی بین خواب و مرگ وجود داشته است. در بسیاری از ایمان های روحانی نظیر بودیسم، رابطه اصلی بین شخصیتی که در بیداری داریم در در حین خواب و رویا،  قوت  و هویت کاملتر پیدا می کند.  .

انسان معاصر و ذوق زده از پیشرفت، بیش از هر چیز، دنیا را در بیداری می بیند و می شناسد و بهای ناچیزی به شبو خواب و تاثیرات عظیم خواب قائل می شود. لذت و عظمت و ضرورت خواب در دنیای معاصر روز به روز کمرنگ تر می شود.

 

Falling for sleep
https://aeon.co/essays/the-cure-for-insomnia-is-to-fall-in-love-with-sleep-again

More from ونداد زمانی
نقاشی های زینب موحد
نقاشان ایرانی، بویژه در سال های گذشته به اشکال مختلف و خستگی...
Read More