یک فیلسوف و تکاپو برای شادی

Christian Schloe
Christian Schloe

صاحب نظران فرانسوی اذعان می کنند که مردم شان با وجود رفاه بالایی که دارند آدم های غمگین و بدبینی هستند. شاید بی دلیل نیست که کتاب « رهنمود یک فیلسوف برای شادی» وقتی مدعی شد فرانسوی ها ملت شادی هستند به پرفروشترین ها تبدیل شده است. ولی مفهوم شادی از نظر این نویسنده فرانسوی چیست؟

شما نوشتی که خیالپردازی و زل زدن های طولانی، کمک بزرگی برای دستیابی به شادی و آرامش درونی است. ولی آدمهای عادی نمی توانند مثل بودا رفتار کنند که زیر درختی برای مدت های طولانی بنشیند و تمرکز کند. کار و هزینه های زندگی فرصت هیچکاری نمی دهد. آیا فکر می کنی شیوه زندگی مدرن برای به دست آوردن شادی واقعی، فرصت دارد؟

Frederic Lenoir: من در مدت کوتاهی که در نیویورک بودم متوجه این مشکل مدرن در انسانها شدم. مردم به نظر می رسد سخت در تکاپوی یافتن شادی و خوشبختی هستند ولی برای رسیدن به آن، به بیراهه کشیده شده اند.

اکثر نیویورکی ها در مقابل سئوالم که آیا خوشبخت هستی با قاطعیت اعلام می کردند که بله از زندگی راضی هستند. اما به نظر نمی رسد که امریکایی ها از زندگی لذت می برند. مهم ترین چیز برای آنها  کار و تلاش برای افزایش دارایی و همه وسایل مربوط به شادی است نظیر قدرت و پول و شهرت … ولی وقتی به نحوه زندگی شان و رفتارشان با دقت بنگری می بینی که خیلی تحت فشار هستند. آنها اصرار دارند به رخ تو بکشند که شاد هستند چون غمگین و خوشبخت نبودن برای شان مترادف است با بازنده بودن. برای همین ترجیح می دهند به خودشان بقبولانند که راضی هستند.

 انواع اندیشه ها و روش های دستیابی به خوشبختی و آرامش وجود دارند ولی چرا بشر این پیام های ساده و منطقی را به کار نمی بندد؟

Frederic Lenoir: خیلی ساده است. به بچه بگو اگر اینکار را بکنی خیلی بهتر خواهد بود ولی چرا انجام نمی دهد؟ برای اینکه باید خودش به این حس برسد. اسپینوزا می گوید درخواست برای یک تغییر بزرگ یا امید داشتن برای رسیدن به یک فدف، کافی نیست. باید تلاش زیادی هم به خرج داد. طبیعی و منطقی است که همه می خواهند شاد و راضی باشند ولی اینها کافی نیست. برای همین، داشتن انگیزه و میل درونی نیز شرط مهمی است. میل و عطشی که به تلاش خیلی زیاد افراد نیرو و جهت می دهد.

تازه حتی بعد از میل منطقی و انگیزه احساسی و سخت کوشی، ما محتاج برداشتن قدم های درست هم هستیم. هزاران راه و بیراه زیبا و فریبنده در جلوی ما سبز می شوند که نشانه های از خوشبختی و آسایش را در خود دارند. برای همین است که همواره در بین راه به لذت پناه می بریم و آن را به جای خوشبختی و آرامش اشتباه می گیریم. البته این را هم گفته باشم که خوشبختی متصاد با لذت جویی نیست. فرق شان این است که رفتن در مسیر درست و تصمیمات و رفتارهای درست در نهایت لدت فرخنده ای در انسان ایجاد می کند که از بقیه لذت های آشنا، عمیق تر و زیباتر است.

یک نظر عمومی هست که توسط علم جدید نیز پشتیبانی می شود. با این تعبیر که ما مقداری گوشت و هورمون هستیم و تصمیمات ما بر اساس ژن و ترشحات شیمیایی ما سازنده غم و شادی هستند و کاری از دست ما ساخته نیست.

Frederic Lenoir: بله این نظریه تا حدودی درست است. ژن و ذات فیزیکی ما نیمه اول وجود و رفتار آدمی را تعیین و توجیه می کند. بسیاری از افراد در این سیاره هستند که در بدترین شرایط زیستی زندگی می کنند ولی ژن شاد و راضی دارند و بالعکس آن هم وجود دارد. اما به نظر من، بشر قادر است با تلاش، دقت و داشتن انتخاب های درست در زندگی، بر ساختمان ژنتیکی خودش مسلط گردد.

بدبینی وغمگینی حس بسیار قدرتمندی است و سختی روزگار، بدشانسی ها و بسیاری عوامل غیرقابل کنترل به آن میدان می دهد. آیا یک نصیحت عملی برای کنترل و مقابله با بدبینی داری؟

Frederic Lenoir: آدم ها باید یاد بگیرند از سختی ها و شکست ها عبور کنند. مهم این است که بدانند و باور کنند که تلاش شان را تا آنجا که میسر بود کرده اند. باید تطبیق بدهند خودشان را با آرزوها و اهداف و تمایلاتی که نمی تواند در دسترس باشد. در این میان اگر همراه باشند با مسیر اتفاقات، شاید گاهی از دل ناخشودی ها و ناکامی ها، امتیاز و شانس جدیدی نیز ایجاد شود.

به قول لائوتسه :« برای خرسندی درونی، داشتن قدرت تطبیق پذیری و گذشت، شرط اصلی است»

 

An Interview With the French Author Who Has Happiness Figured Out By David Marchese

http://nymag.com/scienceofus/2015/04/french-author-who-has-happiness-figured-out.html

More from ماهان طباطبایی
سه مرحله اندیشیدن
مرحله ۱- اعتقاد چشم بسته در این مرحله از تفکر، بعضی ها...
Read More