منتقد معروف امریکایی سام اندرسن برای پنج روز به ژاپن می‌رود تا از نزدیک ملاقات و مصاحبه‌ای داشته باشد با هاروکی موراکامی، نویسنده‌ی معروف ژاپن که از مطرح‌ترین نویسندگان جهان است.
سام اندرسن به عنوان یک امریکایی همواره فکر می‌کرد که هاروکی موراکامی مبلغِ تمام عیارِ فرهنگ غربی در ژاپن است. او در سفرش به ژاپن، این حقیقت را دریافت که نویسنده‌ای که تاکنون می‌شناخته به همراه کشورش ژاپن، موجودات کاملاً متفاوتی هستند. موراکامی ژاپنی، نویسنده‌ای نیست که بتوان ساده‌بینانه دربارهی شیفتگی‌اش به غرب نظر داد.
هاروکی موراکامی بعد از سه دهه نویسندگی مداوم به نماینده‌ی بدون منازع ادبیات ژاپن تبدیل شده است. نویسنده‌ای که از همان دوران نوجوانی، تمام فکر و ذکرش جذبِ فرهنگ غربی و به‌ویژه امریکایی بود.
رمان اول هاروکی موراکامی «به آواز باد گوش بسپار» نام داشت که تلفیقی بود از نشانه‌ها و تصاویر غربی، ترانه‌های غربی، باب دیلون، الویس پریسلی، سام پکین پائو، می‌کی موس و بتهوون، به شکل یک‌جانبه‌ای از شور و جذبه‌ی او به فرهنگ غربی یاد می‌کند. نکته‌ی جالب توجه‌ای که در اولین رمان او وجود دارد این است که در سرتاسر کتاب، کم‌ترین اشاره‌ای به مظاهر فرهنگ ژاپنی نشده است.
خانم «جی رابین»، مترجم ژاپنی به انگلیسی رمان‌های موراکامی می‌نویسد: «داستان‌های موراکامی در وهله‌ی اول این‌طور به‌نظر می‌رسد که به انگلیسی نوشته شده و سپس به ژاپنی بازنویسی شده‌اند. موراکامی که نوجوانی‌اش با داستان‌های چارلز دیکنز، استاندال و داستایوفسکی همراه بوده از همان اولین رمانش تاکنون همواره در حال گذار بین دو دنیای کاملاً جدای غرب و ژاپن بوده است.
داستان‌های هاروکی موراکامی ترکیبی از از داستان‌های علمی تخیلی، جادویی، رئالیزم و داستان‌های سرگرم کننده است که در آن دو فرهنگ غربی و ژاپنی را در هم آمیخته است.
هاراکی موراکامی تاکید زیادی به تمرکز ذهن دارد و آن را وسیله‌ی مهمی برای تداوم خلاقیت خود می‌شناسد. او می‌گوید: «تمرکز به من انرژی مثبت می‌دهد. من ذهن سریعی ندارم ولی وقتی ماجرایی توجه‌ام را جلب می‌کند برای سال‌ها با من می‌ماند و ذره‌ای از حوصله و دقتم کاسته نمی‌شود. من مثل قوری بزرگی هستم که دیر به جوش می‌‌آید ولی بعد از آن همیشه داغ است.»
داستان آخر موراکامی که در سه جلد به زبان ژاپنی به چاپ رسیده در حقیقت بازنویسی داستان کوتاهی است با عنوان «دیدن دختری به تمام معنا کامل، در یک روز بهاری» و به هیچ وجه فکر نمی‌کرد که طرح ساده‌ای از یک داستان پنج صفحه‌ای به رمانی هزار صفحه‌ای ختم گردد که سه سال از زندگی‌اش را به خود مشغول ساخته است.
از دید سام اندرسن، جدید‌ترین رمان هاروکی موراکامی به داستانی پیچیده تبدیل گشته که حتا امکان سر هم کردن یک طرح داستانی برای آن غیرممکن است. به نظر او، نوشته‌های موراکامی در مسیر خود به اوج اهمیت و جدیت رسیده‌اند.
رمان «۱ کیو ۸۴» کتابی است رویاگونه و سرشار از خشم و ویرانی که راوی سوم شخص آن قادر است خوانندگان را قدم به قدم از واقعیت دور کند و به درون دنیاهای جادویی‌اش بکشاند. موراکامی شیفته‌ی رمان «برادران کارامازوف» است و گفته که تاکنون چهار بار آن را به دقت خوانده است. آرزوی همیشگی او این بوده است که رمانی به وسعت و همه جانبگی «برادران کارامازوف» خلق کند.
یکی از حوادث جالب در پیرامون داستان‌های موراکامی این است که خوانندگانش با شوق و کنجکاوی زیاد در توکیو و شهرهای دیگر ژاپن به دنیال یافتن مکان‌هایی می‌گردند که او تجسم کرده است. موراکامی با جدیت تمام به خوانندگانی که با دلایل‌شان او را متقاعد کنند که یک محل واقعی را شناسایی کرده‌اند یک رمان امضا شده هدیه می‌دهد. با این کار بخشی از تخیل داستانی به واقعیت نشت می‌کند و هم‌زمان بخشی از واقعیت بیرونی (خوانندگان و اماکن حقیقی) به داستان‌های او متصل می‌گردند.
مردم بر اساس غذاهایی که او در کتاب‌هایش وصف کرده دستورات آشپزی درست می‌کنند. لیست همه موسیقی‌هایی که قهرمانان داستان‌هایش می‌شنوند در اینترنت جمع آوری شده است. یک شرکت کره‌ای بر اساس رمانی از او با عنوانِ «کافکا در ساحل» تور زیارتی به راه انداخته تا علاقمندان «زوار» بتوانند از اماکنی که در رمان ثبت شده است دیدن کنند.
اعمال روزانه نظیر قدم زدن، سوار آسانسور شدن، شنیدن تصادفی موسیقی در خیابان و بهانه قرار دادن آن برای رفتن به احساسات و افکار ماوراء دنیای واقعی، شگرد ادبی موراکامی است. این گذار همیشگی از یک دنیا به دنیای دیگر، در حین نوشتن داستان در زبان نیز صورت می گیرد. به نظر می‌رسد نویسنده در حین نوشتن رمانش به ژاپنی، به انگلیسی دربارهی آن فکر کرده است.
داستان‌های موراکامی از ذهن نویسنده‌ای شدیدا ژاپنی تراوش می‌کند که همیشه شیفته‌ی فرهنگ غربی بوده است. رابطه‌ی صمیمانه و آشتی‌جویانه‌ی موراکامی با دو دنیای مورد علاقه‌اش یعنی غرب و ژاپن، خصوصیتی به آثار او می‌دهد که آن را برای مردم دنیای معاصر آشنا و جذاب می‌سازد.
Hear the Wind Sing
1Q84
watch a fancy book trailer for it on YouTube
On Seeing the 100% Perfect Girl One Beautiful April Morning
The Brothers Karamazov
Sam Anderson is the New York Times’ magazine critic at large
