رهبر ارکستر زندگی خود بودن

مقاومت و بردباری چیست؟ ایا فقط محدود است به درجه سختی های زندگی و میزان تحملی که هر فرد برای خود ایجاد می کند؟ یا اینکه بردباری و تحمل، یک نوع تفسیر شخصی از سختی ها است که به بعضی ها اجازه می دهد آن را مثبت ارزیابی کنند و به وسیله ای برای رشد هویت و شخصیت خود بدل سازند؟

حداقل در طی 40 سال گذشته، تحقیقات و نظریه های فراوان توسط روانشناسان در باره بردباری سازنده ای که بعضی ها کسب می کنند تهیه شده است. اجازه دهید به 3 نمونه آن اشاره کنیم:

تحقیقاتی که Norman Garmezy, از دانشگاه مینسوتای امریکا از 30 سال پیش شروع کرده است محدود می شد به حضور وی در مدارس امریکا و جستجو برای یافتن دانش آموزانی  که در شرایط زندگی سخت و آسیب پذیر به سر می بردند ولی به جای سقوط در چرخه فقر، اعتیاد و ترک تحصیل، خود را به اوج رسانده اند و آدم های موفق و مثبتی گشته اند.

قبل از او، بخش عمده روانشناسان به دنبال تشخیص تاثیرات منفی طلاق یا والدین معتاد یا فقر بر روی کودکان بودند. Garmezy از اولین نظریه پردازان است که به شکل گیری resilience بر اساس سختی های زندگی تاکید کرد.

محقق روانشناس دیگری که تقریبا همه عمر حرفه اش را صرف این پدیده کرد  دکتر Emmy Werner بود که بیش از 600 کودک را از تولد تا 30 سالگی تحت نظر قرار داد. دو سوم افراد تحت مراقبت وی از محیط زندگی مطمئن و سالم برگزیده شده بودند و فقط یک سوم شان از محیط بسیار آسیب پذیر و به قول معروف « در خطر»، انتخاب شدند.

بازنگری دائمی و 30 ساله ای که Werner تدارک دیده بود او را به این نتیجه گیری رساند که دو سوم آنها که از محیط آسیب پذیر و فقیر انتخاب شده بودند در طول زندگی مشکلات روحی و روانی و حتی پرونده های شکستن قانون را در کارنامه خود داشتند ولی یک سوم شان با وجود شرایط مشابه، تبدیل به افراد موفق و مفید برای جامعه شدند. تحصیلات عالیه داشتند و به نظر می رسید از هر فرصت و امکانی برای رشد شان استفاده کرده بودند.

او متوجه شد که چندین عامل در شکل گیری بردباری و موفقیت در شرایط بد، موثر هستند. 1 – شانس داشتن یک راهنما و مدل انسانی خوب که در زندگی شان نقش موثر داشته است. 2 – بعضی ها یاد گرفته بودند که با دنیا بر اساس توقع و شناخت خود روبرو شوند. به این ترتیب که هر اتفاقی را به عنوان یک ازمایش می دیدند و تصور مثبتی از مشکلات داشتند. 3 – بعضی ها یک دقت و هدف درونی در وجودشان شکل گرفته بود. آنها معتقد بودند که خودشان تصمیم گیرنده و تعیین کننده موقعیت شان هستند نه شرایط پیرامون… افراد بردبار و مقاومی که باور داشتند رهبر ارکستر زندگی خود هستند.

استاد کالج معلمان در دانشگاه کلمبیا در امریکا George Bonanno نیز از جمله روانشناسان محققی است که 25 سال در باره مقاومت و بردباری موفق ( resilience) کار کرده است. او معتقد است که همه بشر مسلح به تکنیک مقاومت و بردباری در برابر سختی ها هستند ولی تفاوت افراد بسیار موفق که از درون شرایط بسیار ناهنجار ابراز وجود کرده اند این است که آنها به یک تفسیر شخصی از زندگی دست یافته اند که مشکلات را به عنوان یک هدیه در زندگی فرض می کنند.

وی معتقد است تاثیر بلایا، بدبختی ها، فقر و خانواده نامتعادل، تبدیل به زخم روحی و روانی نخواهد شد اگر افراد بتواندد مصائب زندگی را مثبت ارزیابی کنند. افرادی که رنج، فقر و ناملایمات را وسیله ای برای محک زدن شخصیت و هویت خود قلمداد می کنند همان هایی هستند که از دل موقعیت ناهنجار موفق و سربلند بیرون می آیند.

تحقیقات دهها ساله روانشناسان فوق از 3 راز اساسی می گوید که بعضی ها را با وجود مشکلات سهمگین زندگی، موفق بار می آورد: تفسیر شخصی از زندگی،  رهبر ارکستر زندگی خود بودن و مثبت دیدن مصائب.
How People Learn to Become Resilient
By Maria Konnikova

http://www.newyorker.com/science/maria-konnikova/the-secret-formula-for-resilience

Credit Illustration by Gizem Vural