نظر یک فیلسوف در باره دوستی در دنیای جدید

استاد فلسفه یکی از دانشگاه های امریکا Todd Mayبه ۲ نوع دوستی زمانه ما اشاره می کند. دوستی نوع اول در دنیای مصرفی را « تفریحی» می نامد. در این دوستی، افراد به خاطر سرگرم شدن و لذتی که عاید شان می شود وارد یک رفاقت و آشنایی می شوند. رفاقتی که نیازهای لحظه کنونی افراد را برطرف می کند.

وی دوستی نوع دوم را «کاسبکارانه» می نامد. در این دوستی افراد به شکل های مختلف از موقعیت طرف مقابل بهره برداری می کنند. دوستی هایی که ممکن است افتخار و شهرت و سود اقتصادی بیاورند. دوستی ها که افراد در آن با نیتی از پیش تعیین شده سرمایه گذاری می کنند و چشم به منافع دراز مدت در آینده دارد.

رفاقت کاسبکارانه همواره در طول تاریخ، با ما بوده است ولی از دوران اقتصاد جدید و تکیه شرکت ها و دولت ها بر سود و زیان، باعث شده است که خصلت کاسبکارانه در دوستی افراد، حرف اول را بزند.

تقسیم بندی فیلسوف امریکای خیلی شبیه ۳ نوع دوستی است که ارسطو از آنها یاد کرده بود. از نظر ارسطو دوستی ها یا لذتبخش هستند یا سودمند و یا دوستی های که آنها را حقیقی نامیده بود.

دوستی حقیقی ارسطو دقیقا همان تجربه زیبا و به یادماندنی بود که پروفسور فلسفه در بیمارستان و وقتی که ۱۷ ساله بود به دست آورد. دوستی بی شائبه ای که بدون هیچ چشمداشتی ابراز شده بود و حاوی هیچ سودی و لذتی هم نبود.

ارسطو معتقد بود که رابطه لذت بخش متعلق به دوران جوانی است و دوستی سودجویانه به دوران کهولت و به اوقاتی که بیش از پیش نیازمند به دیگران هستیم تعلق دارد. ارسطو در ضمن معتقد بود که دوستی حقیقی فقط بین دو انسان وارسته و نجیب امکانپذیر است

به همین خاطر است که دوستی مبتنی بر کسب لذت یا سود فقط برای دوره کوتاهی ماندگار است و به محض برآورده شدن محو می گردد. این نوع رفاقت ها دوره ای هستند و مدام دوستان جدید جای قبلی ها را اشغال می کنند.

Todd May معتقد است انسان های زمانه ما شاید برای دسترسی به رفاقت حقیقی به اندازه شخصیت اصیل و با تقوایی که ارسطو برای دوستی مرحله سوم در نظر گرفته، نباشند ولی به خودی خود تلاش آدمها برای یافتن رابطه صمیمی در این بلبشوی پول و مصرف، کاری است کارستان.

دوستی حقیقی یعنی دیدن دنیا از دریچه یک زندگی دیگر و شناختن شکست و پیروزی های انسان دیگر… این نوع دوستی به انسان شعور و دلبازی جدیدی برای پذیرش تفاوت ها می بخشد.

Friendship in an Age of Economics By TODD MAY

http://opinionator.blogs.nytimes.com/2010/07/04/friendship-in-an-age-of-economics/#more-55141

Image Source

https://www.theguardian.com/society/2015/nov/07/why-men-lose-friends-in-their-30s