چرا « یه حبه قند» یک فیلم ملی است

فیلم «یه حبه قند» تجربه موفقی از سینمای ملی است. این ادعایی است که سعی می کنم برایش دلایل لازم را تهیه کنم. اما اصلا چطور می توان یک کالای فرهنگی ملی داشت وقتی که حداقل طی ۱۰ سال گذشته چین و امریکا مسئول اصلی ساختن کالا و فرهنگ در جهان شده اند؟

سینما در ذات خود یک وسیله تازه کشف شده دنیای صنعتی و به خودی خود «غربی» است ولی در ضمن خود سینما و شگرد های جذابش ریشه قدیمی تری در نقاشی و تخیل شاعرانه  دارد. اگر نگاهی دقیقتر به تاریخ تحولش داشته باشیم رگه های مهم  حس« شرقی» نیز در آن خواهیم یافت.

ادبیات و فرهنگ انگلیس از اوائل قرن ۱۹ میلادی به خاطر هجوم تاثیرات انقلاب صنعتی بر شهرها و روستاهای انگلیس  سعی کرد به دنیای قدیمی تر و تخیل و شیفتگی به طبیعت و سادگی برگردد. ادبیات احساساتی آن زمان انگلیس معصومانه می خواست از جذبه مادیات و غروری پیشرفت صنعتی و ثروت استعماری برای انگلیس فراهم کرده بود فاصله بگیرد.

یکی از ریشه های اصلی تر این سبک و سیاق بسیار احساسی، تاثیری بود که ادیبان انگلیسی از عرفان و فلسفه شرق  برای تاکید بر لحظه کنونی و میدان دادن به تخیل و تلاش برای یافتن نوعی متافیزیک در زندگی گرفته بودند چیزی شبیه خصلت درویشی ایرانی و هندوئیسم و بودایسم…

فیلم « یه حبه قند» همه این ریشه های شرقی و ملودرام را به تصور می کشد. از تخیل کودکانه بچه های فیلم تا معصومیت عشق قاسم تا شرف سادهِ دايی تا شوهران دلبسته به خانواده در فامیل بزرگ…  فیلم « یه حبه قند» از این زاویه یک نمونه موفق بومی از سینمای رمانتیک بومی است.  فیلمی که به خانواده، سنت و ارزش های غیرمادی، بها می دهد. برای دوستی، مهر و عشق دو طرفه ارزش قائل است و …

پسند ( پسندیده ) دختر آخر یک خانواده یزدی با وجود احساس و علاقه ایی که فامیل بزرگ و خودش به قاسم دارد به ازدواج با پسر یک خانواده متمول که ساکن خارج است رضایت می دهد ولی در پایان، فرهنگ مهر و عشق و خانواده به نظر می رسد ازدواج از راه دور را به هم می زند.

رضا میرکریمی با پشتکار و دقت بی نظیر از تمام موقعیت های یک زندگی نظیر رفتار و سنت های ازدواج و مرگ تا حب و بغض های ساده خانواده ایرانی را با خلاقیت تمام به تصویر می کشد. خانواده لهجه دار یزدی و همه ادا و اطوارشان٬ نمونه جذابی از تصوری است واقعی که خیلی از ما از یک خانواده ایرانی داریم.

More from ونداد زمانی
کشمکش بین سنت و مدرنیته
قصه کوتاه « مینا آسیابان» اثر هنری جیمز، سرگذشت دخترِ یک سرمایه...
Read More