می گویند رمان از اوائل قرن 19 نوشتن و خواندنش فراگیر شد چون کتاب تعالیم زندگی عصر جدید بشر بود. آدمهای گردآمده در شهرهای بزرگ، دور از سنت هایی که قرن ها برای شان نحوه زندگی را تعیین کرده بود، تنها و غریب، می بایست دست به اختراع سلیقه و مرام و اخلاق جدید بزنند.
می گویند خواندن رمان های عاشقانه، ماجراجویانه و حتی رمان های جدی، به انسان شهری در اوج انقلاب صنعتی کمک کرد تا یاد بگیرد چطور لباس بپوشد، چگونه کار پیدا کند و چه رفتاری با همسایه داشته باشد و چگونه همسرداری کند و فرزندش را تربیت کند.
وقتی که صنعت سینما در اوج زندگی شهرنشینی در هالیوود و امریکا، چشم و گوش و دل مردم را متوجه خود ساخت به همان سرعت، وظائف رمان را نیز بر عهده گرفت. مردم نحوه رقصیدن، آداب سر میز نشستن، با یک همکار در اداره کار کردن، مسواک زدن و حمام کردن و حتی نحوه آرایش مو و لباس و از همه مهمتر شیوه بوسیدن و عشق ورزیدن و… را از سینما آموختند.
البته از 50 سال پیش به اینطرف، بخش بزرگی از تولیدات سینما منحصر به آموزش و تشویق برای خرید و مصرف بیشتر بشر شد. سینما و هالیوود به کمک همراهی تمام عیار با این مسیر جدید اقتصاد آزاد و جهانی، می رفت تا از کتاب مصور تعالیم زندگی بودن فاصله بگیرد و نمایندگی حرف و اخلاق و فکر اصلی بشر را از دست بدهد.
اما دو خصیصه مهم و بسیار متفاوتِ سینما نسبت به رمان، باعث شد که سینما دوباره وظیفهِ « کتاب مقدسِ دنیای جدید» بودن را از آن خود کند. از یک طرف جذابیت ها و قدرت سرگرم کننده گی سینما، انسان های خلاق و متفکر را به ساختن فیلم ترغیب کرد. به همین خاطر، سینما به خاطر حضور فرخنده آنها، توانست همچنان، حرف، دغدغه، امید و بلندپروازی های اصلی بشر را رقم بزند.
از طرف دیگر، سینما نشان داد که نه تنها قادر است الگوی زندگی معاصر باشد بلکه به خاطر اینکه ترکیب شده از همه هنرهاست، از سرعت بی نظیری برای انعکاس هر چه زودتر و کاملترِ شیوه معیشت و مرام بشر معاصر برخوردار است. آن هم بشری که دقیقاً نمی داند در حال حاضر چه چیزی درست است و راه رسیدن به آرامش و امنیت شخصی اش کجاست؟
به تعبیری دیگر، سینمای جدید جهان برای نوشتن کتاب مقدس، ناچار به خلقِ ارزش های جدید نیست بلکه چون از شاخک های حساس و هنرمندان حساس برخوردار است می تواند رفتاری که هر لحظه در انسان امروزی در حال تجربه شدن است را به سرعت منعکس سازد.
با دانستنِ این توقعی که برای سینما وجود دارد می توان به یکی از آخرین فیلم های هالیوود American Hustle اثر کارگردان و فیلمنامه نویس خلاق David Owen Russell اشاره کرد که در 3 نوبت متوالی، فیلم هایش برای جائزه بهترین کارگردانی نامزد اسکار شده اند.
سینمای David Owen Russell در واقع، جانشین معاصر شالوت برونته، چخوف، ویلیام فالکنر، فلانری اوکانر و بسیاری از نویسندگان دیگر است که داستان های شان « کتاب های مقدس» دوران های مشخصی از تاریخ معاصر بشر بوده اند.
شخصیت های اصلی فیلم American Hustle تردید، حرص و کلک های ناگزیرِ طبقه متوسطی را که به سرعت در حال گسترش جهانی است به نمایش می گذارند، درست شبیه همان تردیدهای اولیه ساکنین شهرهای بزرگ 150 سال پیش اروپا که توسط رمان ها ابراز می شد.
داستان فیلم American Hustle از سبک تند و سریع و درهم تنیده ایی برخوردار است که امکان قضاوت در باره بدی یا خوبی شخصیت های اصلی فیلم را نمی دهد. این فیلم در ادامه رشد قصه گویی هالیوود و تمایلش به شیوه رمان نویسی، از وسط داستان شروع می شود و قهرمانان فیلم به نوبت از زاویه دید خود به ماجرا می نگرند.
خلاصه اینکه دعوت تان می کنم به دیدن و خواندن یکی از فصل های یک کتاب مقدسِ معاصر با ضمانت به اینکه پند و اندرز زیادی ندارد، بسیار سرگرم کننده و جذاب است و قدیسان این کتاب مقدس به اندازه شرارت شان، دوست داشتنی هم هستند.
