حیوانات روی زمین کوچک می شوند

در وهله اول این ادعا که حیوانات در حال کوچک شدن هستند به نظر غیرقابل قبول برسد ولی عملا اتفاق فوق در حال صورت گرفتن است. خرس قطبی بزرگترین گوشتخوار روی زمین که  بین 400 تا 600 کیلوگرم وزن دارد در طی دو دهه گذشته از وزنش کاسته شده است.

در بین حیوانات خیلی کوچک، قورباغه های شکم زعفرانی بورنوئو که همه هیکل شان 2 سانتیمتر است با وجود داشتن لکه های براق بر روی بدن شان، هر روز مشاهده شان سخت تر می شود چون کوچکتر گشته اند.

 گزارش های ارائه شده از قلمرو حیوانات ( ماهی ها، دوزیستان، خزنده ها و پستانداران) حکایت از آن دارد که اندازه بدن بسیاری از آنها کاهش یافته است. این واقعه از این جهت مهم است که اندازه بدن جانوران نقش تعیین کننده ای برای تهیه غذا، فرار از خطر، جفت گیری و در نتیجه، بقای شان دارد. سئوال اساسی این است که چرا این اتفاق گسترده صورت گرفته است؟

بسیاری از زیست شناسان معتقدند که کوچک شدن جانوران رابطه مستقیمی دارد با مشاهداتی که در سال 1847 توسط کریستیان برگمن صورت گرفته است. او به این نکته اشاره کرده است که در میان پستانداران و پرندگان، انواع مشابه همان حیوانات در مناطق گرمسیر، کوچکتر هستند. مشاهدات برگمن مبنی بر این است که کوچکتر بودن بدن به آنها کمک می کند تا سریعتر، گرما را دفع کنند.**

زیست شناسان البته می دانند که قانون برگمن در همه موارد صادق نیست و نمونه های استثنایی حیواناتِ بزرگ نظیر فیل که توانسته است با محیط گرمسیر تطبیق داشته باشد را در کنار واقعیت علمی فوق، مد نظر دارند. دانشمندان استرالیایی به طور مشخص بر اساس آمارِ وزن پرندگان استرالیایی که قبل از سال 1950 ثبت شده است اعلام کرده اند که چهار نوع از پرندگان منطقه در 50 سال اخیر کوچکتر شده اند.

مشاهدات دانشمندان از یک دوره بزرگ تغییرات گرمایی زمین در دوره  PETM* که 56 میلیون سال پیش اتفاق افتاده است نشان می دهد که  اتفاق مزبور قبلاً هم تکرار شده بود. البته به دلیل قدمت حادثه طبیعی فوق، دقیقا مشخص نیست که نقش بالا رفتن گرمای زمین ( بین 5 تا 10 درجه) چقدر بوده است.

این اواخر، یک تیم تحقیقاتی با بررسی فسیل های به جا مانده از یکی از گربه سانان همان دوره، ثابت کرده است که در منطقه ایی که حدود 30 درصد گرمتر شده بود گربه فوق 30 درصد کاهش وزن داشته است. جالب توجه این است که گربه مزبور دوباره 70 درصد بر وزنش افزوده شد. افزایشی که رابطه مستقیم با خنک شدن 70 درصدی همان منطقه مشخص دارد.

نزدیکترین تناسب بین افزایش دما و کوچک شدن اندازه حیوانات  در دوره  PETM را می توان در دوره معاصر زمین نیز مشاهده کرد. البته بحث و جدل دانشمندان در باره دلائل کوچکتر شدن حیوانات هنوز به یک نتیجه قطعی نرسیده است. بویژه آنکه افزایش دما برای بعضی از حیوانات افزایش غذا و حتی بزرگ شدن اندازه بدن شان را نیز به همراه داشته است.

به قول  اکولوزیست امریکایی Jennifer Sheridan : « در این موقعیت، اطلاعات جمع آوری شده نشان می دهد که بخشی از جانوران به خاطر تغیییرات با افزایش غذا و بزرگتر شدن مواجه هستند بعضی ها تغییری نخواهند کرد ولی مسیر عمومی ثابت کرده است که کوچکتر شدن حیوانات روند گسترده تری دارد.»

افزایش دما، زندگی را  برای خزندگان نیز سخت تر کرده است. برای انواع حیوانات خون سرد، گرم شدن زمین، ترتیب رشد شان را  دچار اخلال کرده است چون دوران بلوغ زود رس را که نتیجه محیط گرمسیری است برای شان ایجاد خواهد کرد. بزرگسالی زودرسی که می تواند مصادف و مطابق با امکان رشد فیزیکی آنها نباشد و طبیعتا به کوچکتر ماندن انواع خون سردِ جانوران نیز منجر گردد.

افزایش دمایی که زمین تجربه می کند بسیاری از تطبیق های درازمدت اکوسیستم را هم در انواع بزرگ و کوچک دچار آشوب کرده است. از این زاویه اگر به گرم شدن شدید بعضی از نواحی زمین بنگریم متوجه می شویم زندگی برای انواع  خیلی کوچک حیوانات نیز خطرناک گشته است. گرم شدن در این نواحی مصادف است با خشک شدن و کمبود آب شدید که شاید برای انواع بزرگتر حیوانات که قادر به حفظ آب در بدن خود هستند قابل تحمل باشد ولی مثلا برای انواع پرندگان خیلی کوچک که قادر به حفظ مایعات در بدن ظریف شان نیستند مرگبار است. در این زمینه در باره مرگ دستجمعی خفاش ها و پرندگان کوچک گزارشاتی ثبت شده است.

خانم Jennifer Sheridan با همکاری تیم تحقیقاتی خود جدول آماری را بر اساس افزایش دمای زمین تهیه دیده اند که تغییرات نحوه زندگی بعضی از جانوران را نشان می دهد. آنها ثبت کرده اند که اگر تخمین افزایش دمای 6 سانتیگرادی زمین در یک قرن گذشته درست باشد برای مثال قورباغه های 3 گرمی هندی برای زنده ماندن باید 75 درصد بیشتر از معمول حشره شکار کنند.

دوزیستان و خزندگان از قدیمی ترین حیوانات روی زمین هستند و سلامت آنها نشانه معتبری از سلامت عمومی حیات بر روی زمین می تواند باشد. ولی ناهنجاری های مشاهده شده در باره موجوداتی که دهها میلیون سال تطبیق با شرائط زمین را در ژن خود دارند به خودی خود نگران کننده است.

*The closest parallel to today’s warming is the Palaeocene-Eocene Thermal Maximum (PETM) about 56 million years ago when the world warmed by 5 or 10 °C before slowly cooling again.

**Bergmann : «Smaller animals have a higher surface area-to-volume ratio, so they lose heat faster»

Jennifer Sheridan, an ecologist at the University of Alabama

Why Animal Are Shrinking?

http://www.newscientist.com/article/mg21729032.500-withering-heights-why-animals-are-shrinking.html