نوعی شامپانزه به نام بونوبو، ۹۸.۷ درصد اشتراک ژنتیکی با انسان داره. البته این جمله رو باید خیلی با دقت خوند. چون فقط حدود ۱۰ درصد دی ان ای انسان کد تولید پروتئین دارد که دستور کار برای تولید بخش های مختلف بدن هستند.
حدود ۹۰ درصد ژن هایی که داریم عملا غیرقابل استفاده هستند و آن را «دی ان ای زباله» می نامند و هنوز به درستی دانشمندان نمی دانند به چه درد می خورند.
با همین مقیاس، موش هم با انسان بیش از نود درصد اشتراک ژنتیک داره. اما در هر حال، بونوبو از نظر ژنتیکی نزدیکترین حیوان به آدم هست.
بونوبو از نظر ژنتیکی به انسان نزدیکتر هست تا به گوریل. بونوبو ۲۵ درصد وقتش رو روی دو پا راه میره و مثل انسان «طب گیاهی» انجام میده و زخمها و بیماری هایش رو با استفاده از برگ گیاهان تسکین میده. حتی بلده چطور چندتا برگ رو ترکیب کنه تا داروهای موثرتری درست کنه.
البته همه چیز بونوبو مثل انسان نیست. بونوبو کمی موسیقی و کمی ریاضیات میتونه انجام بده. ارتباط صوتیش با بقیه همنوع هاش هم کمی از صدای خشک و خالی بیشتره و نشانه هایی از به کارگیری زبان بدوی نشون میده. اما هنوز خیلی از زبان، موسیقی و ریاضیات به معنایی که انسان میشناسه دور هست.
بونوبو هم میتونه ابزار درست کنه، اما ابزارهاش حتی به اندازه ابزارهای انسان عصر حجر هم کارآمد نیستند. گوریل ها مردسالار هستند و گوریل مذکر آلفا تمایل به تشکیل حرمسرا داره. اما بونوبوها با گوریل خیلی تفاوت دارند.
در جوامع بونوبو، تقریبا همه با هم آمیزش جنسی دارند. هر عضو گروه هرزمان که دلش بخواد با هر عضو دیگر گروه آمیزش میکنه و اصلا هم براش مهم نیست که طرف مقابلش مذکر هست یا مونث. در جامعه بونوبو، کل قبیله خانواده محسوب می شوند.
بونوبوها فقط برای تولید مثل آمیزش جنسی نمی کنند بلکه برای رفع خستگی و استرس، لذت و حتی موقعیت اجتماعی هم سکس می کنند.
مشخص نیست پدر ژنتیکی هر کودک کیست برای همین عملا چیزی به نام پدر معنی نداره و مادر تنها نگاه دارنده بچه ها هست. البته بقیه اعضای قبیله، که همگی خانواده درجه یک حساب میشوند به همدیگه کمک می کنند. اما مسوولیت نگهداری فرزند مشخصا و منحصرا بر عهده مادر هست.
شباهت ها و تفاوتهای بونوبو با انسان موضوع تحقیق خیلی از «انسان شناسان» هست. سر بزرگتر، لگن راست قامت تر، دست با انگشتان بلندتر و بقیه تفاوتهای فیزیکی بین انسان، بونوبو و گوریل، ناشی از همان دو سه درصد تفاوت ژنتیکی بین آنها است. تفاوت ژنتیکی کوچکی که سرنوشت هایی متفاوت و غیرقابل انکار برای این سه گونه درست کرد.
درباره بونوبو و گوریل بیشتر مینویسم.