آقای لیکسینگ سان، استاد زیست‌شناسی دانشگاه واشنگتن، معتقد است «اعتراض به نابرابری» هم از مشخصات بارز و مشترک انسان‌هاست و هم یکی از نشانه‌های تمایز انسان با بسیاری از جانوران دیگر است.
اگر تشخیص «روان‌شناسان تکاملی» درست باشد پس جماعت وابسته به رابین هود که در جنگل‌های انگلیس دوره قرون وسطی مخفی بودند، آدم‌های آرمانگرا و ماجراجویی نبودند که بی‌جهت خود را به خطر می‌انداختند.
پروفسور سان بر این باور است که با وجود تفاوت‌ها و فاصله‌های اخلاقی، اقتصادی و اقلیمی در طول تاریخ اجتماعی، یک احساس مشترک در ژن بشر، او را وامی‌دارد تا کنجکاو این مسئله باشد که «هر کس چقدر نصیبش می‌شود؟» یا به عبارت دقیق‌تر، ذهن بشر مدام درگیر این نکته است که آیا کسی بیشتر یا کمتر از او به دست آورده است؟
بازبینی یک تحقیق آزمایشگاهی به نام «بازی نهایی» که بر روی انسان‌ها تجربه شده است، تأکیدی است بر ویژگی اعتراض به نابرابری که از غریزهٔ مساوات‌طلبی نشأت می‌گیرد. آزمایش مورد نظر را روان‌شناسان اجتماعی و رفتارگرا به طور مشترک انجام داده‌اند.
در این آزمایش به دفعات متوالی با دو گروه تجربه می شود. در هر بار، به گروه اول در درون اتاق یک اسکناس ۱۰ دلاری می‌دهند ولی او باید با هر نوع تقسیمی که مایل است آن را با گروه دوم شریک شود. گروه اول به شکل نابرابر این حق را دارد که تا حد ۹۹ درصد پول را برای خود نگه دارد.
نکتهٔ مشخصی که محققان به دنبال آن بودند واکنش‌های گروه دوم بود. جمع‌بندی آمارهای رفتاری به دست‌آمده از تحقیق فوق، باز هم تأییدی بود بر وجود مکانیزم اعتراض به نابرابری که انسان‌های گروه دوم از خود بروز دادند.
با آنکه افراد گروه دوم از طرف گروه اول نسبتی از پول را بدون هیچ تلاشی به صورت بادآورده سهیم می‌شدند، هیچ‌کدام از شانس نابرابری که در اختیارشان گذاشته بود، راضی نبودند.
مهم‌تر از همه آنکه با وجود تفاوت‌های وسیع نژادی، فرهنگی و اقتصادی بین افراد گروه دوم، اکثریت آن‌ها به پیشنهاد دریافت پول، وقتی که کمتر از ۳۰ درصد وجه اولیه به آن‌ها تعارف می‌شد جواب رد دادند.
پروفسور لیکسینگ سان مشغول نوشتن کتاب کاملی دربارهٔ «غریزهٔ مساوات» است و بلندپروازانه امیدوار است موضوعات و دستاوردهای مختلف سیاسی، فرهنگی و اقتصادی را به کنکاش در‌آورد. قلمرویی که در طول تاریخ، خشمگینانه صدای بشر را تکرار کرده است که «عادلانه نیست، نه، اصلاً عادلانه نیست.»
David P. Barash. Hey, Wait a Minute! Biological Roots of Today’s Anger
http://www.sagepub.com/authorDetails.nav?contribId=522636
