ایفای نقشِ خدا توسط دانشمندان

09

فیلیپ بال بعد از نزدیک به ۲۰ سال نویسندگی در رسانه ها و چاپ کتاب‌های مستند که بیشتر آن‌ها به تاریخ تحولات علمی و صنعتی اروپا می‌پردازند توانسته است به مرجع معتبری در زمینه واکنش‌ها، ترس‌ها و حتی اسطوره‌های دنیای معاصر تبدیل گردد. اجرای نمایشی توسط باله ملی انگلیس از «فرانکشتاین» در لندن، که داستان ساخته شدن یک انسان است، انگیزه‌بخش تازه‌ترین مقاله‌ای شده است که فیلیپ بال به رشته تحریر در آورده است.

مقاله‌ جدید نویسنده‌ی تاریخ تحولات علم، با عنوان «ایفای نقش خدا» در مجله‌ی «اومانیست جدید» به چاپ رسید و بعد از تجدید انتشار توسط مجله‌ی «یورزون» در اروپا، بار دیگر با موج تازه‌ای از حملات مذهبیون و به‌ویژه کاتولیک‌ها مواجه شد. فیلیپ بال، این‌بار ضمن بررسی نقش حیاتی و تعیین‌کننده‌ی اختراعات و اکتشافات علوم پزشکی از دستاوردهای علمی در زمینه‌ی «لقاح مصنوعی» و احتمال «آدم سازی» می‌گوید.

اشاره نویسنده به نوعی همزمان بود با خبر دریافت جایزه نوبل برای دکتر «رابرت ادوارد» مخترع و مبتکر «پرورش نطفه» در لوله آزمایشگاه و از طرف دیگر، دانستن این واقعیت فرخنده که ابتکار پزشکی دکتر ادوارد تاکنون به چهار میلیون انسان در روی کره زمین امکان حیات بخشیده است.

جستجو برای یافتن معجون جاودانگی و الکسیر حیات، هر چند به گونه‌ای واقعی در چشم‌اندازهای بلندپروازانه و آینده‌بین دانشمندان قرار دارد ولی ساختن بشر مصنوعی به اشکال و تصورات گوناگون در فلسفه و تخیلات داستانی و مذهبی بشر همیشه وجود داشته است.

در کنار همین آرزوهای بشری، سایه‌ی توهم‌زا و ترساننده‌ی محافظه‌کاران مذهبی را می‌شود جستجو کرد که در رسانه‌های عمومی به دنبال هیولایی جلوه دادن همه‌ی تلاش‌های علمی و پزشکی بشر در این زمینه‌ها هستند.

دکتر رابرت ادوارد که جایزه نوبل برای معرفی و تحقیقات اولیه «لقاح مصنوعی» را نصیب خود کرده است نیز به این عادت گسترده با حالت اعتراض و شکایت حرف می‌زند و آن را ترس و توهم غیر منطقی در باره پیشرفت علم و تکنولوژی می‌داند.

دکتر رابرت ادوارد همچنین از شایعات منفی حرف زد که در پیرامون تلاش‌های علمی او خود او به راه افتاده بود. اتهام اصلی به مبتکر لقاح مصنوعی درون لوله ازمایشکاه این است کهفرزندان آزمایشگاهی عاری از روح بشری خواهند بود.

از دید مذاهب بزرگ دنیا و بخصوص مسیحیت، عمل جنسی به این خاطر پذیرفته شدنی است چون هدف تولید مثل را بر عهده دارد. به کمک ابتکار علمی دکتر رابرت ادوارد این ضرورت شرعی ملغی می‌گردد و به قول معروف دست کلیسا و مذهب به طور کلی در حنا می‌ماند.

ماجرای خلق انسان و تولید مصنوعی آدم و دمیدن حیات از طریق شوک الکتریکی سابقه‌اش به اوائل قرن ۱۹ میلادی و داستان تخیلی علمی «فرانکشتاین» بر می‌گردد. قبل از او نیز شخصیت معروف «فاوست» در داستان معروف گوته نیز تکاپوی مربوط به ساخته شدن یک بشر خارق العاده را تجسم کرده بود. ناگفنه نماند که قرن‌ها پیش، میل به ساختن انسان از طریق کیمیاگری و حتی انرژی روحانی و اعجاز به ذهن بشر خطورکرده بود.

نویسنده مقاله «دانشمندان و ایفای نقش خدا» اقای فیلیپ بال در پایان نوشته‌اش به این حقیقت فرخنده اشاره می‌کند که میلیونها انسان که از سال ۱۹۶۹ توسط لقاح مصنوعی شانس حیات نصیبشان شده است هیچکدام عاری از روح انسانی نبودند.

 

Philip Ball , Playing God, The New Humanist

http://newhumanist.org.uk/2474/playing-god

 http://newhumanist.org.uk/2473/philip-ball

 

More from ونداد زمانی
ما مازندرانی ها و انواع بارانی که داریم
زِلف شِه – بارانی آنقدر نرم که مثل مه روی زلف می...
Read More